عرضه‌های اولیه را کی بفروشیم؟

عرضه‌های اولیه در واقع شرکت‌هایی هستند که برای اولین بار بخشی از سهام آنها در بورس عرضه می‌شود و متقاضیانی که کد بورسی دارند می‌توانند این سهام را خریداری کنند. برای هر عرضه اولیه تعداد مشخصی سهم به هر کد بورسی تخصیص داده میشود. اما چیزی که برای افراد سوال می‌شود این است که کی و در چه زمانی باید عرضه‌های اولیه را بفروشیم؟ جواب‌های متفاوتی به این سوال داده میشود. در این مقاله سعی می‌کنیم درباره این موضوع به صورت دقیق‌تری صحبت کنیم و یک راهکار اصولی و مناسب را برای پیدا کردن زمان مناسب برای فروش عرضه‌های اولیه ارائه دهیم.

عرضه اولیه چقدر سود دارد؟

به طور کلی نمی‌توان پیش بینی کرد که یک عرضه اولیه چقدر سود خواهد داد. از طرفی عرضه‌های اولیه در کوتاه مدت و بلند مدت رفتار متفاوتی دارند. چیزی که در 99 درصد مواقع اتفاق افتاده است این موضوع است که عرضه‌های اولیه بعد از روز عرضه مدتی صف خرید هستند و بعد از ریختن صف خرید مدتی (نا مشخص) به اصلاح می‌روند. چند نکته در اینجا اهمیت دارد. تعداد روزهایی که یک عرضه اولیه صف خرید است بستگی به موارد زیر دارد:

• ارزندگی سهم
• کوچک یا بزرگ بودن سهم
• جو کلی بازار

معمولا در دوره‌های رونق بورس عرضه‌های اولیه مدت بیشتری صف خرید هستند. همچنین هر چقدر سهم کوچک‌تر باشد معمولا روزهایی که بعد از عرضه شدن صف خرید است بیشتر است. همچنین سهم‌های خوب که بنیاد مناسبی دارند طبیعتا تقاضای بیشتری برای خرید آنها در روزهای بعد از عرضه اولیه وجود دارد.

استراتژی فروش عرضه اولیه

برای فروش عرضه‌های اولیه استراتژی‌های متنوعی وجود ندارد! معمولا افرادی که ریسک گریز هستند در اولین روزی که صف خرید عرضه‌های اولیه می‌ریزد اقدام بفروش میکنند.

برای این دسته افراد نکته مهمی که میتوان ذکر کرد این است که ببینند آیا سهم آنها در روزهای قبل حجم مبنای خود را پر میکرده یا خیر. معمولا اگر عرضه اولیه‌ای که در روزهای طولانی حجم مبنای خود را پر نمیکند، اولین باری که صف خرید عرضه شود احتمالا دوباره صف خواهد شد.

اما اگر سهمی در روزهای بعد عرضه حجم مبنای خود را پر میکرده‌ است بهتر است سهم را در اولیه روزی که صف ریخت بفروشند.

برای مثال در تصویر زیر می‌بینید نماد غگیلا سه ماه بعد از عرضه همچان صف است ولی حجم مبنای خود را پر نمی‌کند و قیمت پایانی معمولا روزانه کمتر از 1 درصد بالا میرود.

اما نماد غزر بعد 21 روز پس از عرضه حجم مبنای خود را پر میکند. البته توجه کنید حجم مبنای سهم‌های مختلف متفاوت است اما به هر حال در تصویر زیر می‌بینید که چندین برابر حجم مبنا در نماد غزر عرضه میشود و میتوان این سهم را در اولین روزی که صفش ریخت فروخت.

بنابراین توجه به روند عرضه و تقاضا در یک سهم بعد از روز عرضه اولیه میتواند گویای خیلی مسائل باشد.

استراتژی بلند مدت برای نگهداری عرضه اولیه

بسیاری افراد عرضه اولیه را برای مدت طولانی نگهداری میکنند. این روش اگرچه در دوره‌های رونق بورس بسیار مناسب است اما هیچ قطعیتی وجود ندارد که در دوره‌های رکود بورس نیز استراتژی خوبی باشد.

به تصویر زیر نگاه کنید:

چارت بالا مربوط به نماد شگویا است که در اسفند 98 عرضه شد. می‌بینید که این سهم بعد از یک مدتی که در صف خرید قفل بوده است یک اصلاح رو تجربه کرده است و در موج دوم از سقف قبلی گذشته و رشد بسیار خوبی کرده است. این موضوع برای اکثر نمادهایی که در سال 98 و 99 عرضه شده‌اند صادق است. فرمول کلی برای عرضه‌های این یکی دو سال به صورت زیر بوده است:

رشد شارپ بعد از عرضه، یک اصلاح کوتاه مدت و سپس رشد آرام و عبور از سقف قبلی و فتح قله‌های جدید!

این فرمول اگرچه در یکی دو سال اخیر صادق بوده است اما نمیتوان آن را به عنوان یک اصل قطعی تلقی کرد. متاسفانه بسیاری از پیج‌های اینستاگرامی (که ما آنها را پیج‌های زرد می‌نامیم) به اشتباه این موضوع را به عنوان یک “سیگنال قطعی” به خورد افراد تازه وارد داده‌اند و توصیه می‌کنند وقتی یک عرضه اولیه صف خریدش ریخت و کمی اصلاح کرد میتوان این سهم را سنگین خرید کرد و به راحتی به سود خوبی در مدت کوتاهی دست پیدا کرد و برای ادعای بی اساس خود مثال‌هایی از عرضه‌های اخیر را با آب و تاب بیان می‌کنند!

این افراد احتمالا عرضه اولیه‌های سال‌های گذشته را ندیده‌اند! باتوجه به این که این مطلب به عنوان یک قطعیت مطرح میشود در اینجا برای رد آن چند مثال نقض میزنیم. به مثال‌های زیر توجه کنید.

تصویر بالا چارت مربوط به نماد ولملت هست که سال 95 عرضه شد. بعد از عرضه 5 روز صف خرید بود و بعدش به یک اصلاح طولانی مدت رفته و نزدیک به دو سال (671 روز) طول کشید تا سقف قبلی خودش را بشکند.

تصویر بالا هم مربوط به نماد حپارسا است که در سال 95 عرضه شد. 9 روز صف خرید بود و بعدش حدود 3 سال (1036 روز) طول کشید تا سقف قبلی را بشکند! در این مدت یک افت 54 درصدی را هم تجربه کرده است. حال فرض کنید کسی که بعد از اولین اصلاح این سهم را خریداری کرده است! آیا سه سال خواب سرمایه چیزی غیر از زیان است؟

تصویر بالا هم مربوط به نماد ثالوند است که 7 روز پس از عرضه صف خرید بود و در طی 231 روز پس از آن حدود 40 درصد زیان نصیب سهامداران کرد و در نهایت بعد از 1160 روز توانست از سقف قبلی خود عبور کند.

از این دست مثال‌ها آنقدر زیاد است که ذکر بیشتر آنها از حوصله بحث خارج است.

بنابراین در دوره‌های رکود بورس خرید چشم بسته این سهم‌ها در موج دوم می‌تواند ضرر سنگینی را به افراد وارد کند. نتیجه اینکه خرید سهم باید بر اساس تحلیل باشد و در این زمینه تفاوتی بین سهم‌های عرضه اولیه و غیر عرضه اولیه وجود ندارد.

روش بررسی و تحلیل عرضه‌های اولیه

عرضه‌های اولیه به علت نداشتن تاریخچه قیمتی، نمی‌توان انها را بر اساس تحلیل تکنیکال بررسی کرد. تنها راه برای بررسی این سهم‌ها تحلیل بنیادی است. بنابراین حتما سعی کنید قبل از اضافه کردن سهام عرضه اولیه از منظر بنیادی آنها را به خوبی بررسی کنید.

نگاه کنید به مقاله برای شروع در بورس چه سهامی بخریم.

نتیجه گیری – عرضه‌های اولیه را کی بفروشیم؟

بالاخره با همه‌ی این اوصاف بهتر است عرضه‌های اولیه را کی بفروشیم؟ باتوجه به آنچه که در این مقاله ذکر شد، میتوان عرضه‌ اولیه‌ای را که به واقع ارزندگی خاصی ندارد، در اولین روزی که صف خرید آن می‌ریزد فروخت. استراتژی بعدی نگهداری بلند مدت این سهم‌ها است که باتوجه به مقدار سرمایه اندک درگیر شده با این عرضه‌ها، میتواند استراتژی خوبی باشد. اما اضافه کردن سهم‌های عرضه اولیه بعد از اولین ریزش سهم، میتواند کار پر ریسکی باشد، لذا اگر توانایی تحلیل بنیادی این سهم‌ها را ندارید از این کار صرف نظر کنید و تنها به نگهداری همان سهام خریداری شده در روز عرضه اولیه اکتفا کنید.