بازدهی بورس چقدر است؟ ماهی چقدر میتوان از بورس درآمد داشت؟ بازدهی بورس در مقایسه با سایر بازارهای مالی چگونه است؟ سود بانکی بیشتر است یا سوددهی بورس؟ بورس سالی چند درصد سود آوری دارد؟ اینها سوالاتی است که احتمالا هر کسی که قصد ورود به بازار سرمایه را دارد در ذهنش ایجاد میشود. اگر شما مدتی در بورس فعالیت کرده باشید حتما این قبیل سوالات را از اطرافیان خود شنیده اید. در این مقاله قصد داریم به تمامی این سوالات پاسخ بدهیم. با همراه باشید.
میزان سود سالانه بورس چقدر است؟
خوب اجازه بدهید در اولین قدم ببینیم سرمایه گذاری در بورس، سالانه چقدر سودآوری دارد. مطرح کردن این سوال غلط است! اما دلایل غلط بودن طرح این سوال میتواند حاوی نکات مفیدی باشد. علت غلط بودن این سوال این است که:
اولا سرمایه گذاری در بورس مانند سرمایه گذاری در بانک نیست. بانک یک نرخ سود مشخص دارد و در پایان سال تحت هر شرایطی آن سود را به شما پرداخت میکند. اما در بورس کسی به شما تضمینی برای پرداخت سود نمیدهد!
دوما میزان سودآوری بورس در یک سال برای افراد مختلف متفاوت است و بستگی به میزان آگاهی و عملکرد شخص سرمایه گذار دارد.
سوما بازدهی کلی بورس در سالهای مختلف باتوجه به شرایط اقتصادی کاملا متفاوت است و حتی ممکن است در یک سال کلیت بورس (شاخص کل بورس به عنوان شاخصی برای بازدهی کلیت بازار) بازدهی منفی داشته باشد. از این رو عبارت “سود سالانه بورس” یک عبارت غلط است و باید این عبارت را با “میانگین بازدهی سالانه بورس در n سال گذشته” جایگزین کرد. بنابراین صورت صحیح سوال بالا به این صورت است: میانگین بازدهی سالانه بورس در n سال گذشته چقدر بوده است؟
خوب همین سه دلیل کافی است تا بدانیم چرا سوالی که در ابتدا مطرح شده اشتباه است. نکته‌ای که باید توجه کنید این است که ما برای بررسی بازدهی بورس در یک بازه زمانی، از شاخص کل بورس استفاده میکنیم. شاخص کل بورس به نوعی میانگین بازدهی تمامی نمادهای بورسی است.
در یک سال چقدر باید در بورس سود کنیم؟
تا اینجا فهمیدیم که ما می‌توانیم برای بررسی بازدهی بازار سرمایه در یک بازه زمانی به شاخص کل بورس توجه کنیم. اما این شاخص نمایی از میانگین کلی بازدهی بازار را در اختیار ما میگذارد. در این بین ممکن است سهام برخی از شرکت ها بسیار بیشتر و یا بسیار کمتر از بازدهی شاخص بورس باشد. برای مثال ممکن است در یک ماه شاخص بورس 2 درصد رشد کند اما سهام یک شرکت خاص 50 درصد رشد کند. بنابراین بازدهی بورس برای ما بستگی به این دارد که ما چه سهمی را در سبد سهام خود داریم.
قبل اینکه به بررسی بازدهی بازار سهام در طی سالهای گذشته بپردازیم، به پاسخ این سوال می‌پردازیم که اصولا در یک سال ما باید انتظار چند درصد سود را از بازار سهام داشته باشیم؟ کمی فکر کنید به این سوال! بانک در سال حدود 20 درصد سود میدهد. در حالی نیاز به هیچ زحمتی ندارد و ما هیچ ریسکی را متحمل نخواهیم شد و سود ما کاملا تضمین شده است. بنابراین قطعا توقع ما این است که سرمایه گذاری در بورس بیش از این مقدار سودآوری داشته باشد. اما چقدر بیشتر؟ باید بدانید بازدهی بورس در 10 سال اخیر به طور میانگین 35 درصد بوده است.
یعنی اگر 10 سال پیش به طور تصادفی (بدون هیچ گونه تخصص و دانشی) یک سبد سهام متنوع از تمامی صنایع بورسی تشکیل میدادید و بدون صرف انرژی و زمان، تا الان سهامداری میکردید، سود شما به طور میانگین سالی 35 درصد بود. این مسئله نشان میدهد اگر ما می‌خواهیم وقت صرف کنیم و در بورس به صورت مستمر فعالیت کنیم، نباید میانگین سود ما کمتر از 35 درصد در سال باشد و به میزان وقت و انرژی صرف شده باید این بازدهی بیشتر شود تا کار ما توجیه منطقی داشته باشد.
بازدهی بورس در سال 98
در آخرین روز بورسی سال 98 شاخص کل بورس در محدوده 510 هزار واحدی آرام گرفت. در سالی که گذشت (زمان نگارش این مقاله: فروردین 99) بورس ایران سال پر رونقی را پشت سر گذاشت و شاید بتوان گفت سال 1398 نقطه‌ی عطفی در تاریخ بازار سرمایه بود. از ابتدای فروردین 98 که شاخص کل بورس زیر 180 هزار بود تا نیمه اسفند ماه که شاخص به محدوده 550 هزار واحدی رسید، شاخص بورس بیش از 200 درصد رشد کرد، یعنی اگر شما در ابتدای سال 98 یک سبد سهام از تمامی صنایع بورسی تشکیل میدادید (کاملا تصادفی)، در پایان سال سرمایه شما تقریبا سه برابر شده بود، این درحالی است که اگر کمی هم تجربه و اطلاعات داشتید به راحتی میتوانستید سرمایه خودتان را در سال 98 پنج برابر کنید.
اما بازار بورس هر سال این بازدهی را ندارد و میتوان گفت سال 98 از این منظر یک استثنا بود. اما چرا اینگونه شد؟ 98 سالی بود که قبل از آن قیمت دلار جهش چندین برابری را تجربه کرده بود. در سالی که گذشت، با موج تورمی دلار به اقتصاد، ارزش پول یک چهارم قبل شد و خوب طبیعی است که قیمت سهام (مثل همه چیز دیگر) نمی‌تواند افزایش پیدا نکند!
از طرفی به واسطه تبلیغاتی که شد و البته بازدهی فوق العاده بورس، عموم مردم برای اولین بار با بورس آشنا شدند و استقبال خوبی از بورس شد. این آشنایی عمومی مردم با بورس باعث ورود نقدینگی زیادی به بازار سرمایه شد، و این جریان نقدینگی باعث تداوم رشد بازار شد.
با توجه به تحولات اقتصادی و البته سیاسی، برخی از شرکت‌ها به راستی متحول شدن و رشد آنها کاملا منطقی بوده و در همین بین سهم هایی نیز تنها به واسطه جو بازار رشد کردند و هیچ تغییری به لحاظ بنیادی با مثلا 3 سال قبلشان نداشتند. به هر حال این بورس مثل بورس چند سال پیش نیست، عمق و نقدینگی بازار افزایش پیدا کرده است و ریسک ذاتی بازار بسیار کمتر از قبل شده است.
مقایسه بازدهی بورس با بازارهای مالی دیگر
گذاشتن پول در بانک و دریافت سود آن نهایت فکر اقتصادی اکثر ما در گذشته بود😄
اما کم کم مردم فهمیدن برای در امان ماندن از تورم و حفظ ارزش پولشان، بهترین مکان برای سرمایه گذاری بازار سرمایه است.
مقایسه بازدهی بورس و بانک
در شکل زیر بازدهی بورس و بازدهی سود مرکب بانک را از سال 90 تا 99 می‌بینید.
همان طور که می‌بینید بازدهی بورس تقریبا 7 برابر بازدهی مرکب سود بانکی بوده است. بنابراین میتوان نتیجه گرفت پولی را توی بورس سرمایه گذاری کنید که در کوتاه مدت به آن نیاز نداشته باشید. در این صورت در بلند مدت با داشتن یک سبد متنوع قطعا از بانک بیشتر سود می‌کنید.
مقایسه با بازارهای ارز، سکه و ملک
در بلند مدت، در طی سالهای گذشته بازدهی بورس از تمامی بازارهای مالی بیشتر بوده است. در شکل زیر بازدهی این بازارها در طی 20 سال گذشته با یکدیگر مقایسه شده اند.
اگر با پدربزرگ‌ها درباره سرمایه گذاری مشورت کنید، زمین و ملک را به شما پیشنهاد میکنند. اما نسل جدید، با روحیه متفاوت و آگاهی بیشتر، که هر روز به تعدادشان نیز افزوده میشود، بازار سرمایه را بیشتر می‌پسندند. توجه کنید اگر سرمایه‌ای که طی صد سال گذشته به بیراهه رفته است به بازار سرمایه ورود کند (اتفاقی که چندین نسل طول میکشد)، بازار سرمایه تازه در ابتدای راه خودش قرار دارد.
نتیجه گیری
بازدهی بورس و درآمد شما از این بازار بستگی به خودتان دارد. اگرچه کلیت روند بازار در این بازدهی موثر است اما باید توجه کنید که تصمیم گیری برای ورود و خروج از بازار در زمان‌های مختلف به شما بستگی دارد. هیچ سود تضمین شده‌ای در بورس وجود ندارد. البته شما می‌توانید با هدف دریافت سود سالانه سهم اقدام به خریداری سهام یک شرکت کنید که در این صورت می‌توانید بازدهی مشخص تری را به صورت سالانه از سرمایه گذاری خود در بورس دریافت کنید. برای اطلاع از این موضوع پیشنهاد میکنم مقاله سرمایه گذاری در بورس چگونه است را مطالعه کنید.
