حد ضرر و اهمیت آن در معامله گری

حد ضرر و رعایت کردن آن در معامله گری از اصول اولیه و بسیار مهم فعالیت در بازارهای مالی است و هر معامله گر حرفه ای باید با چگونگی تعیین حد ضرر آشنا باشد و در ملزم کردن خود به رعایت آن بکوشد. بیار از ضرر و زیان های افراد مبتدی در بورس و دیگر بازارهای مالی رعایت نکردن حد ضرر است. در این مقاله به این مقوله خواهیم پرداخت و از زوایای مختلف اهمیت آن را بررسی خواهیم کرد. با ما همراه باشد.

حد ضرر چیست؟

در تمامی بازارهای مالی از جمله بورس سهام، نوسان قیمتی جزء ذات بازار است و این تصمیم‌گیری صحیح و به‌ موقع معامله گر است که میزان سود و زیان او را مشخص میکند. هدف مشترک همه تریدرها از انجام معامله در بورس یا بازارهای دیگر، کسب سود و منفعت از طریق همین نوسانات بازار است. اما همیشه حفظ اصل سرمایه در هر سرمایه گذاری (چه بورس چه خارج از بورس) نسبت به کسب سود اولویت دارد و به همین دلیل برای موفقیت در سرمایه گذاری در بورس علاوه‌ بر انتخاب درست سهام باید به زیان ناشی از معاملات هم توجه کنید.
فلسفه حد ضرر

حتما این جمله معروف را شنیده اید که “هر وقت جلوی ضرر را بگیرید، منفعته”. اما بسیاری از معامله گرها وقتی سهمی را میخرند و بعد قیمت کاهشی میشود، تنها نظاره گر هستند و به امید اینکه قیمت بر خواهد گشت، به تماشای آب شدن سرمایه خود می‌نشینند. در واقع حد ضرر یا Stop Loss یک واکنش طبیعی برای جلوگیری از افزایش زیان سرمایه گذاری است. بنابراین با رعایت حد ضرر شما از رشد ضرر خود جلوگیری خواهید کرد.

اهمیت رعایت حد ضرر در معامله

در این قسمت شما را با اهمیت رعایت حد ضرر آشنا خواهیم کرد. شاید خیلی ها به شما گفته اند که باید حد ضرر را در یک معامله رعایت کنید اما سهم شناس به علت اهمیت این موضوع مجبور است شما را کمی تحدید کند تا واقعا به آن عمل کنید. در اینجا با “باتلاق ضرر” آشنا خواهید شد که تا کنون سرمایه های زیادی را بلعیده است. بسیاری از تریدرها در این باتلاق غرق شده اند!

باتلاق ضرر چیست؟

برای درک این مفهوم فرض کنید شما سهمی را 10 تومان خریده‌اید و قیمت آن به 5 تومان کاهش پیدا کرده است. در این زمان سهم 50 درصد افت داشته است و شما نیز 50 در صد ضرر کرده اید. حال اگر بخواهید صبر کنید تا سهم به نقطه سر به سر (قیمتی که شما خریده اید یعنی 10 تومان) برسد، سهم باید 100 درصد رشد کند! در واقع شما 50 درصد در ضرر هستید ولی برای جبران شدن این ضرر شما سهم باید 100 درصد رشد کند (از 5 تومان برسد به 10 تومان که میشود 100 درصد رشد). اگر قیمت به 40 تومان برسد شما 60 درصد ضرر کرده اید اما برای رسیدن به نقطه سر به سر، سهم باید 151 درصد رشد کند. به همین ترتیب هرچقدر که شما بیشتر ضرر کنید، فاصله شما با نقطه سر به سر به صورت تصادی زیادتر میشود، درست مانند این است که در یک باتلاق در حال فرو رفتن هستید و جبران ضرر دائما سخت تر میشود. شما میدانید یک سهم در بورس برای رشد 100 درصدی نیاز به چه داستان‌هایی دارد و انواع مقاومت ها را پیش روی خود دارد. واقعا جبران ضرر بسیار سخت و گاهی بعید به نظر خواهد رسید. به شکل زیر توجه کنید.

حال این سوال پیش می‌آید؛ اگر ما سهمی را خریداری کردیم و قیمت آن کاهش یافت، تا چه زمانی سهم را نگهداری کنیم تا از غرق شدن در این باتلاق جلوگیری کنیم و چه حد ضرری برای آن در نظر بگیریم.‌ این جاست که تعیین و رعایت حد ضرر به عنوان یک راه پیش گیرانه میتواند شما را از غرق شدن در باتلاق ضرر نجات دهد. در ادامه به این موضوع خواهیم پرداخت.

نحوه تعیین حد ضرر در یک معامله

اینکه باید حد ضرر داشت و به آن پایبند بود یک چیز اثبات شده است و کسی در آن شک ندارد. اما مقوله تعیین حد ضرر از جمله مواردی است بین معامله گرها و تحلیلگرهای مختلف مورد مناقشه است و مکانیزم چندان واحدی ندارد.

روش‌های متعددی برای محاسبه و تعیین حد ضرر در یک معامله وجود دارد. برخی از این روش‌ها با توجه به فاصله قیمتی از نقطه خرید سهم به طور ثابت یا دینامیکی تعیین میشود و در برخی روش ها حدضرر را توسط اندیکاتورها و ابزار تحلیل تکنیکال تعیین می‌کنند. در زیر به بررسی چند مورد از مهم ترین روش‌های محاسبه حد ضرر می‌پردازیم.

تعیین حد ضرر بر مبنای فاصله از قیمت خرید

در این روش از تعیین حد ضرر، معامله‌گر قیمت مشخصی را به‌ عنوان حد ضرر در نظر می‌گیرد و زمانی‌ که قیمت سهم به آن نقطه رسید، اقدام به فروش آن می‌کند. خود این روش میتواند به دو صورت انجام شود:

حد ضرر ثابت عددی یا درصدی

در این روش معامله گر یک قیمت خاص را که میتواند هر عددی باشد را برای حد ضرر در نظر می گیرد. یا میتواند درصد خاصی را برای این منظور در نظر بگیرد. در حالت عددی فرض کنید شما سهمی را خریده اید 10 تومان و قیمت 9 تومان را حد ضرر میگیرید و در صورتی که قیمت به 9 برسد ان را باید بفروش برسانید. یا میتوانید سرمایه ای را که برای خرید یک سهم خرج کرده اید را در نظر بگیرید و برای مثال 8 درصد زیان را حد ضرر در نظر بگیرید (عدد 8 درصد اتفاقی نیست. برخی معتقدند معمولاً سهامی که به خوبی و براساس تجزیه و تحلیل دقیق بنیادی و تکنیکال انتخاب شده و در زمان و قیمت مناسب آن را خریداری کرده باشیم، به‌ ندرت با کاهش درحد 8 درصدی نسبت به قیمت خرید مواجه می‌شود. بنابراین هرگاه سهام شما بیش از 8 درصد افت کرد، باید از معامله خارج شوید و بدانید چیزی در استراتژی معاملاتی شما اشتباه است) و اگر سرمایه شما 8 درصد در ضرر وارد شد، سهم را بفروش برسانید. در این دو حالت روش کلی یکسان است و شما از قبل مقدار ثابتی را برای این منظور در نظر گرفته اید.

تعیین حد ضرر با ترسیم روی نمودار (تکنیکالی)

در این روش با ترسیم خطوط حمایت (استاتیکی و دینامیکی) بر روی نمودار سهم (به روش تکنیکالی) حد ضرر را مشخص میکنند. تعیین حد ضرر بر اساس الگوهای قیمتی و نیز در این دسته قرار می‌گیرند. همچنین استفاده از ابزار فیبوناچی برای تعیین حد ضرر مرسوم است.

حد ضرر برای معامله بر اساس الگوهای پرایس اکشنی

حد ضرر، حد ضرر، حد ضرر👈 هر چقدر درباره این موضوع صحبت کنیم کم گفتیم. تا اینجا تقریبا با مفهوم حد ضرر آشنا شدیم اما فقط تریدرهای حرفه ای هستند که حد ضرر رو به درستی تعیین میکنن و به آن پایبند هستند. در اینکه باید حد ضرر داشته باشیم کسی حرفی ندارد اما چگونگی تعیین حد ضرر یکی از آن مواردی است که بین معامله گرهای مختلف بحث و اختلاف نظر زیاده. توجه کنید همان زور که گفتیم حد ضرر بر اساس استراتژی خرید شکل میگیرد. این طور نیست که بتوان یک نسخه واحد برای همه استراتژی های معاملاتی پیچید. تعیین حد ضرر به استراتژی معاملاتی شخص شما بستگی دارد. برای مثال میتوان برای معامله بر اساس الگوهای پرایس اکشن حد ضرر را به سادگی مشخص کرد به تصاویر زیر دقت کنید.

بنابراین اگر میخواید همیشه توی بازار باشید حتما حد ضرر داشته باشید و به اون عمل کنید و مهم تر اینکه یاد بگیرید حد ضرر رو درست انتخاب کنید.

تعین حد ضرر به کمک اندیکاتورها

بسته بر این که استراتژی معامله شما چگونه است، روش تعیین حدضرر نیاز باید با آن متناسب باشد. استفاده از اندیکاتورها روش دیگری برای محاسبه تعیین حد ضرر می‌باشد. استفاده از اندیکاتور Moving Average برای حد ضرر یکی از موارد اندیکاتورها برای تعیین حد ضرر است.

چند نکته مهم درباره حدضرر

در اینجا به چند نکته مهم درباره تعیین حدضرر و اهمیت رعایت آن در معاملات بورس اشاره می‌کنیم:

1- حدضر برای تمامی سهم ها باید در نظر گرفته شود، حتی اگر قیمت سهم به قدری پایین باشد که شما تصور نکنید بتواند از آن پایین تر برود! در برخی مواقع یک شرکت بورسی ممکن است در حال ورشکستگی باشد و حتی ممکن است به زودی مجبور به خروج از بورس شود. شما از پشت پرده شرکت خبر ندارید، تنها با رعایت حدضرر میتوانید از این فاجعه جلوگیری کنید و از هدر رفت سرمایه خود در بورس جلوگیری کنید.

2- حد ضرر را باید با افزایش قیمت سهم بالاتر برد. برای مثال اگر سمی را خریده اید 10 تومان با حدضرر 8 تومان، وقتی قیمت به 15 تومان رسیده است و در واقع یک کف جدید ساخته است، برای مثال شما هم باید حد ضرر (نه به معنی حد ضرر برای جلوگیری از ضرر بلکه به معنی جلوگیری از سود بدست امده) را روی 13 تومان قرار دهید تا از هدر رفت سودی که کرده اید جلوگیری کنید. در واقع شما بدون در نظر قیمت خرید خود باید حد ضرر را تعیین کنید.

3- حد ضرر را نباید با فاصله خیلی زیاد یا خیلی کم از قیمت خرید قرار دهید. قرار نیست همان قیمتی که شما سهم را خریده اید پله ای برای رشد شارپی سهم باشد. حد ضرر نزدیک قیمت خرید یکی از اشتباهات رایج بین معامله گران است.