بازار فارکس یکی از بازارهای مالی بین المللی است که برای تبادل ارز خارجی طراحی شده است. این بازار در ایران هم بسیار مورد توجه قرار گرفته است. اما فعالیت در این بازار علاوه بر ریسک بالقوه آن، به علت تحریم‌های بانکی برای ایرانی‌ها دارای ریسک مضاعف است. با این حال جذابیت های این بازار باعث شده است با همه مشکلات و خطرهای آن، افراد زیادی علاقه مند به فعالیت در فارکس باشند. اما آیا جایگزینی در داخل ایران برای این بازار وجود دارد؟ خبر خوب برای علاقه مندان به فارکس این است که میتوانند بورس آتی کالا را جایگزین فارکس کنند. این بازار که بین تریدرهای ایرانی کمتر شناخته شده است بسیاری از جذابیت های فارکس را دارد و از طرفی از ریسک بسیار کمتری بر خوردار است. شما میتوانید با خیالی آسوده در این بازار به معامله بپردازید و از ترید کردن لذت ببرید. در این مقاله سعی میکنیم جذابیت های بورس آتی کالا را بیان کنیم و مزیت های آن را با فارکس مقایسه کنیم. ما قاطعانه اعتقاد داریم بورس آتی کالا میتواند جایگزین بسیار مناسبی برای بازارهای خارجی باشد و سرمایه گذاری در آن بسیار مطمعن تر از بازارهای خارجی است. با ما همراه باشید.
بورس آتی کالا چیست؟
بورس آتی کالا یکی از بازارهای مالی داخلی است که زیر نظر سازمان بورس فعالیت میکند و در آن قراردادهای برخی از کالاهای استراتژیک مثل پسته و زعفران مورد معامله قرار میگیرد. معامله گران میتوانند قراردادهای خرید و فروش این کالا را دادوستد کنند و از نوسانات قیمت این کالا سود ببرند. البته کارکرد اصلی این بازار برای تعیین قیمت های آتی کالاهای مهم صادراتی است و به وسیله این بازار کشاورزان و تجار میتوانند دید بهتری از آینده قیمتی کالا بدست آورند و از ریسک های گذشته برای خرید و فروش‌های پیش از برداشت جلوگیری کنند. در این بازار قراردادهای سررسیدهای مختلف برای ماه‌های آتی مورد معامله قرار میگیرد و اگر شما در پایان انقضای سررسید مذکور قرار داد باز داشته باشید (خرید یا فروش) موظف هستید کالا را به صورت واقعی تحویل بگیرید یا در اختیار خریداران قرار دهید. البته شما به عنوان یک تریدر که قصد دارید از نوسانات بازار کسب سود کنید نیازی به دانستن ساز و کار این قضایا ندارید زیرا اصولا خریدهای نهایی با شرکت های حقوقی و تجار بزرگ هر کالا است و شما قرار نیست کالا را تحویل بگیرید. برای آشنایی با این بازار میتوانید مقاله معاملات بورس آتی کالا چیست را مطالعه کنید.
بازار فارکس چیست؟
بازار فارکس یک بازار بین المللی پولی است که برای تبادل ارزهای خارجی طراحی شده است. فارکس (اختصاری FOREX) اصطلاحی است برگرفته از دو کلمهٔ Foreign Exchange که به معنی تبادل ارز خارجی است. ساده ترین تعریف برای فعالیت این بازار «دادوستد» یا «تبدیل یک ارز به ارز دیگر است» که حجمی از این تبادل‌ها به منظور خرید و فروش کالا یا خدمات شرکت‌ها یا نهادهای دولتی، تامین هزینه‌های سفر و خرید توریست‌ها یا سرمایه‌گذاری اشخاص یا بنگاه‌ها در کشور مورد استفادهٔ ارز میباشد. البته در این بازار معامله گران بیشتر به دنبال کسب سود از طریق نوسانگیری هستند و بیشتر حجم معاملات به همین منظور انجام میشود. شما برای ورود به این بازار باید در یک بروکر (کارگزاری) خارجی ثبت نام کنید. در این بازار تمامی نهادهای حقوقی و افراد حقیقی میتوانند به معامله بپردازند.
علت محبوبیت فارکس برای تریدرهای ایرانی
اینکه فارکس تا حد مورد توجه تریدرهای ایرانی قرار دارد را نمیتوان به سادگی برآورد کرد. اما به هر حال باتوجه به حجم کنجکاوی افراد میتوان به این نکته پی برد که این بازار در حال معروف شدن است و احتمالا افراد زیادی را به خود مشغول کرده است. افرادی که در بازار بورس ایران به خرید و فروش سهام مشغولند بیشتری کسانی هستند که به بازار فارکس کشیده میشوند. اما علت چیست؟ چه کمبودی در بازار سهام خودمان وجود دارد که تریدرها را به سمت بازار فارکس میکشاند؟ برای پاسخ به این پرسش ابتدا اجازه دهید نگاهی به تریدرهای بورس ایران بپردازیم.
سرمایه گذاری در بورس معمولا با دو هدف انجام میشود:
- کسب سود از نوسانات قیمت سهام
- کسب سود سالانه سهم
افرادی که میخواهند از نوسانات قیمت سهام کسب سود کنند (تریدرها) همان کسانی هستند که به بازار فارکس علاقه مند میشوند. علت این امر را میتوان در موارد زیر خلاصه کرد:
ساعات فعالیت در بازار
بازار فارکس بیست و چهار ساعته است. این فاکتور به خودی خود برای تریدرهای بورس ایران جذاب است زیرا بازار بورس سهام ایران محدود است (9 صبح تا 12 و نیم ظهر). طبیعی است که افرادی که در بورس به نوسانگیری مشغول هستند این مسئله یکی از جذابیت های بازار فارکس است. بنابراین معامله گران هر لحظه که اراده کنند (با توجه به اتفاقات مهم سیاسی و اقتصادی) میتوانند به معامله بپردازند و نیازی نیست که برای معاملات روز کاری بعدی (مثل بورس) صبر کنند. این نقیصه در حال حاضر در بورس ایران وجود دارد اما شاید در آینده شاهد افزایش ساعات معاملات باشیم.
از طرفی دیگر بازار بورس تهران پنجشنبه ها نیز تعطیل است و در واقع ساعات معاملاتی در یک هفته در مجموع 17 ساعت و نیم است که در مقایسه با فارکس بسیار کم است.
کارمزد بسیار کم
کارمزد یک معامله (خرید و فروش) در بازار بورس ایران 1.5 درصد است. این کارمزد برای افراد نوسانگیر بسیار زیاد است. اما کارمزد معامله در فارکس بسیار ناچیز است. این فاکتور نیز یکی از مهم ترین جذابیت های بازار فارکس است که باعث میشود تریدرهای ایرانی را به سوی خودش جذب کند.
داشتن اهرم در فارکس
اهرم یک نشان اعتبار در بازار فارکس است و در واقع توافقی است که بین مشتری و بروکر(شرکت کارگزاری) منعقد میشود و دسترسی مشتری به بازار را مشخص می کند. به عنوان مثال شما میتوانید معامله ای با حجم 100,000 دلار انجام دهید در حالیکه موجودی حساب فقط 1% از حجم معامله یعنی 1000 دلار است. استفاده از چنین اهرم اعتباری بزرگی به همراه نوسانات شدید بازار باعث میشود که معامله در فارکس بسیار پر سود باشد. اما روی دیگر این سکه ریسک بسیار بالای آن است. به هر حال داشتن اهرم یکی از جذابیت های این بازار است که میتواند بسیاری از افراد را وسوسه کند تا در این بازار به فعالیت بپردازند.
دو طرفه بودن بازار
بازار فارکس یک بازار دوطرفه است به این معنی که شما ابتدا میتوانید معامله فروش باز کنید و سپس خرید بزنید. افرادی که در بورس سهام خودمان فعالیت داشته‌اند میدانند که این امر در بورس ایران غیر ممکن است. شما در بورس حتما ابتدا باید یک سهم را بخرید تا بتوانید آن را (در حجمی که خریده اید) بفروشید. اما در بازار فارکس میتوانید اول فروش بزنید و وقتی قیمت پایین آمد معامله خود را با خرید ببندید و به این صورت از روند منفی کسب سود کنید. این فاکتور نیز یکی دیگر از جذابیت‌های اصلی فارکس است.
بنابراین به طور خلاصه میتوان گفت این چهار فاکتور میتواند بسیاری از فعالان بورس ایران را به بازار فارکس جذب کند:
- ساعات معاملات بیست و چهار ساعته
- کارمزد کم
- داشتن اهرم
- دوطرفه بودن بازار
ویژگی‌های جذاب بورس آتی کالا چیست؟
حال که با عواملی که باعث جذابیت فارکس شده است آشنا شدیم، اجازه بدهید ببنیم چرا ما اعتقاد داریم بورس آتی کالا میتواند همان جذابیت ها را داشته باشد و جایگزین مناسبی برای فارکس است.
ساعات معاملاتی در بورس آتی کالا
ساعات معاملاتی بازار بورس آتی کالا از ساعت 10 و نیم صبح تا 5 بعد از ظهر است. همچنین روزهای پنجشنبه این بازار باز است و از ساعت 10 و نیم تا 4 بعد از ظهر معامله گران میتوانند به ترید کردن در این بازار مشغول باشند. اگر چه این بازار بیست و چهار ساعته نیست اما در مقایسه با بورس سهام ساعات فعالیت آن بسیار بیشتر است. در مجموع در یک هفته 38 ساعت این بازار باز است (در مقایسه بورس سهام 17 ساعت و نیم فعال است). عملا اگر شما هم در بورس سهام و هم در بورس آتی کالا مشغول فعالیت باشید، به غیر از جمعه ها شما از ساعت 9 صبح تا 5 بعد از ظهر (پنجشنبه ها از 10 صبح تا 4 بعد از ظهر) میتوانید به ترید کردن و کسب سود بپردازید. این میتواند یک خبر خوب برای نوسانگیرهای بورس سهام باشد.
کارمزد پایین معاملات آتی کالا
کارمزد معامله در بورس آتی کالا بسیار کم است (حدود 0.0068 در صد). این کارمزد در برابر کارمزد بورس سهام بسیار ناچیز است به نحوی که شما از کوچکترین نوسانات بازار میتوانید استفاده کنید.
داشتن اهرم در آتی کالا
در بورس آتی کالا نیز مثل فارکس اهرم معاملاتی وجود دارد. به واسطه‌ی این اهرم معاملات قراردادهای آتی دربرگیرنده ریسک بالایی است و به معامله‌گران این فرصت را می‌دهد که قراردادهایی با 10 برابر سرمایه خود دادوستد کنند. برای روشن شدن این موضوع فرض کنید 200 هزار تومان سرمایه دارید و میخواهید یک قرارداد زعفران را خریداری کنید. حال فرض کنید در حال حاضر قیمت هر گرم زعفران در بازار نقدی 10هزار تومان میباشد در نتیجه شما میتوانید با پول خود 20 گرم زعفران از بازار نقدی تهیه نمایید. اما در بورس آتی کالا در حال حاضر هر قرارداد زعفران 200 هزار تومان است که شامل 100 گرم زعفران است. بنابراین شما با 200 هزار تومان میتوانید کنترل 100 گرم زعفران را در اختیار بگیرید و اگر قیمت هر گرم زعفران دچار نوسان شود شما به اندازه 100 گرم زعفران سود یا ضرر میکنید. این اهرم باعث میشود هر یک درصد نوسان گیری 5 درصد سود یا ضرر عاید شما کند.
دو طرفه بودن بازار آتی کالا
بورس آتی کالا یک بازار دوطرفه است. دقیقا مانند فارکس شما ابتدا میتوانید معامله فروش باز کنید و سپس خرید بزنید. این موضوع میتواند برای افراد فعال در بورس سهام بسیار هیجان انگیز باشد.
وابستگی قیمت‌ها به نرخ دلار در بورس آتی کالا
شاید این جمله چندان دقیق نباشد اما وابستگی معنی داری بین قیمت کالاها در بورس اتی کالا و نرخ دلار آزاد وجود دارد. کالاهایی همچون پسته، زیره و زعفران محصولاتی صادراتی هستند که با افزایش قیمت دلار به صورت طبیعی قیمت آنها بالا میرود. این نکته میتواند از سویی یک جذابیت برای معامله گران باشد. اگر فکر میکنید دلار در آینده افزایشی خواهد بود میتوانید سرمایه بیشتری را به این بازار با هدف خرید انجام دهید و به نوعی خود را از نگرانی بابت افزایش قیمت دلار نجات دهید. معمولا بازار ارز با بازار سرمایه در کوتاه مدت معکوس هم عمل میکنند و شما میتوانید با تخصیص دادن بخشی از سرمایه خود به بورس اتی کالا، به سرعت پوزیشن خرید بگیرید و به نوعی سوپاپ اطمینانی باشد برای معاملات شما در بورس سهام. به این صورت شما یک مدیریت سرمایه و مدیریت ریسک انجام داده اید که در کل ریسک سرمایه گذاری شما را کاهش داده است.
چرا بازار بورس آتی کالا جایگزین مناسبی برای فارکس است؟
باتوجه به آنچه گفته شد بازار بورس اتی کالا تمام جذابیت های فارکس را دارا میباشد. اگر به فعالیت در فارکس علاقه مند هستید دست نگه دارید! ما میگوییم بورس آتی کالا را حتما جایگزین آن کنید. خوب تا اینجا دیدیم که مزیت های فارکس در بورس آتی کالا وجود دارد. اما این همه ماجرا نیست. فارکس معایبی دارد که بورس آتی کالا آن ها را ندارد.
معایب بازار فارکس
در اینجا به برخی از معایب بازار فارکس که بخشی از آن برای ایرانی ها یک عیب بزرگ است میپردازیم.
عدم وجود کارگزاری قابل اعتماد
شما برای فعالیت در بازار فارکس نیاز به یک کارگزاری دارید و باید یک حساب کاربری در آن باز کنید. نکته اینجاست که هیچ کارگزاری رسمی در این زمینه در ایران وجود ندارد. بروکرهایی که در حال حاضر فعال هستند شفافیت لازم را ندارند و نمیتوان به راحتی به آنها اعتماد کرد. با توجه که ایران تحت تحریم های بانکی قرار دارد این ریسک برای تریدرهای ایرانی بسیار بیشتر است. بنابراین در فارکس ریسک کلاه برداری بروکرهای تقلبی بسیار زیاد است و متقلبان همواره آماده هستند تا سرمایه شما را از طریق این بازار از چنگ شما در بیاورند. این مسئله واقعا میتواند به شما از نظر روانی و مالی آسیب جدی وارد کند.
تحلیل بنیادی بسیار پیچیده
بازار فارکس از نظر تحلیل بنیادی یک بازار بسیار پیچیده است که میتوان گفت تحلیل بنیادی آن بسیار سخت است. بنابراین یکی از مهم ترین معایب فارکس این است که تعیین قیمت‌ها و داشتن یک تجارت موفق بر اساس تحلیل بنیادی کار آسانی نیست. نرخ ارزهای خارجی به عوامل زیادی وابسته است. از این نظر تحلیل تکنیکال تنها روش تحلیلی برای این بازار است.
غیر قانونی بودن فارکس در ایران
ممنوعیت فارکس در ایران بر اساس اطلاعیه سازمان بورس اوراق بهادار در تاریخ 90/01/16 صادر شده است. طبق این اطلاعیه فعالیت تمامی اشخاص حقیقی و حقوقی فعال در بازار فارکس غیر قانونی است. در بخشی از این اطلاعیه دلایل این قانون به شرح زیر اعلام شده است:
« بدین وسیله به اطلاع عموم هموطنان عزیز به ویژه صاحبان پس اندازها و فعالان بازار پول و سرمایه می‌رساند فعالیت تمامی اشخاص حقیقی و حقوقی که با معرفی خود به عنوان یکی از فعالان بازار ارز خارجی (Forex)، فرا بورس بین الملل و بورس های خارجی هموطنان محترم را در اقصی نقاط کشور به سرمایه گذاری در این گونه فعالیت ها دعوت میکنند و مدعی سود آوری سرشار در این بازارها هستند، غیر قانونی است و هیچ گونه مجوزی از بانک مرکزی و سازمان بورس و اوراق بهادار دریافت نکرده اند.»
در واقع هیچ بروکر یا کارگزاری که در ایران مشغول فعالیت می باشد از سازمان بورس مجوز ندارد و فعالیت غیر قانونی دارند و اگر افرادی به این بروکرها مراجعه کنند به عنوان معاون در جرم شناخته می شوند.
با توجه به این موضوع، همچنان بسیاری از افراد میخواهند به این بازار ورود کنند. انتخاب با شما است اما بهتر است بدانید کار شما غیر قانونی است. علت اصلی این امر را میتوان در خروج ارز از کشور جستجو کرد. به هر حال این عدم قانونی بودن این بازار یکی از معایب بزرگ آن است.
بازار بورس آتی کالا بهترین جایگزین فارکس برای تریدرهای ایرانی
بازار بورس آتی کالا همه مزایای فارکس را دارد ولی معایب آن را ندارد. این بازار کاملا قانونی و زیر نظر سازمان بورس فعالیت میکند. کارگزاری‌های معتبر در سراسر کشور از این بازار پشتیبانی میکنند و شما میتوانید با خیالی آسوده به فعالیت در این بازار بپردازید.
