سود انباشته در بورس چیست؟

سود انباشته یکی از آیتم‌ها در ترازنامه شرکت‌های بورسی است که در تحلیل بنیادی سهم باید مد نظر قرار بگیرد. احتمالا اصطلاح افزایش سرمایه از محل سود انباشته را شنیده‌اید. در این مقاله به این موضوع خواهیم پرداخت که سود انباشته در بورس چیست و چه اهمیتی در تحلیل یک سهم دارد. همچنین شما با مطالعه این مقاله یاد خواهید گرفت که چگونه سود انباشته شرکت‌ها را از سایت کدال بررسی کنید. با ما همراه باشید. این مقاله با زبان ساده و برای افراد مبتدی بیان شده است و اگر شما فرد حرفه‌ای در بازار سرمایه هستید این مقاله چیز تازه‌ای برای شما نخواهد داشت.

سود انباشته چیست؟

برای اینکه به درسی مفهوم سود انباشته (Retained Earnings) را درک کنید باید ابتدا با مفهوم سود سهام و سود نقدی (یا همان سود مجمع) آشنا شوید.

سود سهام

احتمالا می‌دانید که هر شرکتی در یک زمینه‌ای خاص فعالیت می‌کند و از این فعالیت خود کسب سود می‌کند. مثلا یک شرکتی که در زمینه تولید مواد دارویی فعالیت می‌کند با تولید و فروش محصولات دارویی در بازار سودسازی می‌کند. فرض کنید این شرکت بورسی در طی یک سال، با کسر تمامی هزینه‌ها 1 میلیارد تومان سود می‌سازد. اگر تعداد کل سهام این شرکت 100 میلیون برگه سهم باشد، در آن صورت این شرکت به ازای هر سهم 10 تومان سود می‌سازد (1 میلیارد را تقسیم بر 100 میلیون کنید). این 10 تومان همان چیزی است که با عنوان سود سهام شناخته می‌شود. مثلا می‌گویند فلان شرکت در سال قبل 10 تومان سود ساخته است.

سود نقدی

حال که با سود سهام آشنا شدید به راحتی میتوانید مفهوم سود نقدی را درک کنید. بر گردیم به مثال بالا. فرض کردیم یک شرکت دارویی در یک سال مالی به ازای هر سهم 10 تومان سود می سازد. حال که سال مالی شرکت به اتمام رسیده است، شرکت موظف است یک مجمعی را تشکیل داده و در آن مجمع در خصوص پرداخت این سود به سهامداران تصمیم گیری کند. فرض کنید در مجمع این شرکت دارویی تصویب می‌شود که از 10 تومان سود، 5 تومان آن بین سهامدارها تقسیم شود. به عبارتی به ازای هر یک برگه سهم، 5 تومان سود به سهامدار تعلق خواهد گرفت. مثلا اگر شما مالک 1000 سهم این شرکت دارویی باشید، 50 هزار تومان سود نقدی به شما پرداخت خواهد شد. این سود همان سود نقدی یا سود مجمع سهم است. برای اینکه بدانید چگونه باید سود نقدی سهام را دریافت کنید مقاله آموزش دریافت سود نقدی سهام را مطالعه کنید.

سود انباشته

حال که با مفهوم سود نقدی آشنا شدید به راحتی مفهوم سود انباشته را درک خواهید کرد. برگردیم به مثال بالا. فرض کردیم یک شرکت دارویی 1 میلیارد سودسازی کرده است. تعداد کل سهام شرکت 100 میلیون است، یعنی به ازای هر سهم 10 تومان در یک سال سود ساخته است. از این 10 تومان، 5 تومانِ آن را به عنوان سود نقدی به سهامداران پرداخت کرده است. اما تکلیف بقیه سود شرکت چه می‌شود؟ جواب این سوال همان سود انباشته است. بقیه سود همان طور که از اسم آن مشخص است، به عنوان سود انباشته در حساب شرکت می‌ماند. در مثال بالا از این 1 میلیارد تومان سود، 500 میلیون آن به عنوان سود انباشته در حساب شرکت اندوخته می‌شود. بعدا شرکت می‌تواند از این پول برای مقاصد مختلفی در جهت توسعه شرکت استفاده کند.

اهمیت سود انباشته در تحلیل بنیادی بورس

گاهی در طی سالیان متوالی، بخشی از سود سالانه شرکت به سود انباشته اضافه میشود و این سود انباشته نقش بسیار زیادی را در ارزش گذاری قیمت سهام آن شرکت ایفا خواهد کرد.

مثلا فرض کنید یک شرکت در طی 5 سال، بخشی از سود سالانه را به سهامداران پرداخت نکرده است و آن را به عنوان سود انباشته نزد خود نگهداری کرده است. حال میزان این سود انباشته بسیار قابل توجه شده است. طبیعی است که معامله‌گران و سرمایه‌گذاران در بورس باید به این پولی که نزد شرکت است توجه ویژه‌ای داشته باشند زیرا این پول یکی از دارایی‌های نقد شرکت است و طبعا باید در تحلیل‌ها و ارزش گذاری قیمت سهام شرکت‌ها مد نظر قرار گیرد.

معمولا تحلیل‌گرهای بنیادی سود انباشته را به ازای هر سهم محاسبه می‌کنند و به عنوان یک پارامتر در ارزش گذاری سهام شرکت آن را لحاظ می‌کنند. برای محاسبه سود انباشته به ازای هر سهم باید سود انباشته را بر تعداد کل سهام یک شرکت تقسیم کنید.

سود انباشته‌ی یک شرکت را از کجا باید ببینیم؟

برای دیدن سود انباشته شرکت‌های بورسی باید به سایت کدال و ترازنامه شرکت مراجعه کنید. برای این منظور به آموزش زیر توجه کنید.

به سایت کدال به نشانی codal.ir مراجعه کنید و در قسمت جستجوی اطلاعیه‌ها نام نماد مورد نظر خود را وارد کرده و نوع اطلاعیه را اطلاعات و صورتهای میاندوره‌ای قرار دهید و دکمه جستجو را بزنید. سپس به آخرین اطلاعیه میان دوره‌ای شرکت مراجعه کنید. فرقی ندارد 3 ماهه، 6 ماهه یا 9 ماهه باشد. فقط توجه کنید اطلاعیه مربوط به خود شرکت باشد نه زیر مجموعه‌های شرکت.

در مثال زیر آخرین اطلاعیه میاندوره‌ای نماد وسبحان را مشاهده میکنید.

پس از باز کردن اطلاعیه با تصویر زیر مواجه می‌شوید که در بالای صفحه به صورت پیش فرض روی گزینه ترازنامه قرار دارد. اگر دقت کنید یکی از مواد ترازنامه سود انباشته است (تصویر زیر).

توجه کنید کلیه ارقام در ترازنامه شرکت‌ها به میلیون ریال است. یعنی باید 6 تا صفر جلوی اعداد قرار دهید تا ارقام را به ریال بخوانید. برای اطلاعات بیشتر به مقاله آموزش خواندن ترازنامه مراجعه کنید.

محاسبه سود انباشته به ازای هر سهم

همان طور که گفته شد ارقام در ترازنامه به میلیون ریال است و باید 6 صفر به آن اضافه کنید. برای مثال در تصویر زیر سود اندوخته نماد وسبحان در تاریخ نگارش این مقاله چیزی حدود 320 میلیارد تومان است.

اگر این عدد را به تعداد کل سهام شرکت تقسیم کنید، سود انباشته به ازای هر سهم مشخص می‌شود. تعداد کل سهام شرکت را از روی سرمایه ثبت شده شرکت می‌توانید متوجه شوید. در بالای ترازنامه، سرمایه ثبت شده شرکت را اگر بر ارزش اسمی هر سهم (که در بورس ایران 1000 ریال است) تقسیم کنید تعداد کل سهام شرکت بدست می‌آید. برای مثال تعداد کل سهام وسبحان 1 میلیارد و 300 میلیون برگه سهم است.

همچنین تعداد کل سهام شرکت را می‌توانید به راحتی در تابلوی هر سهم در سایت TSETMC مشاهده کنید و نیازی به محاسبه بالا نیست (تصویر زیر).

B در تصویر بالا علامت میلیارد است. سود انباشته شرکت 320 میلیارد تومان بود و تعداد کل سهام شرکت 1 میلیارد و 300 میلیون. به این ترتیب سود انباشته به ازای هر سهم به راحتی بدست می آید:

این میزان سود انباشته به ازای هر سهم باید در ارزش گذاری قیمت سهام شرکت لحاظ شود.

افزایش سرمایه از محل سود انباشته

یکی از استفاده‌هایی که از سود انباشته می‌شود افزایش سرمایه از محل سود انباشته است.

داستان افزایش سرمایه بسیار مفصل است و پیسنهاد میکنم برای اطلاعات در این زمینه حتما مقاله داستان افزایش سرمایه در بورس به زبان ساده را مطالعه کنید.

تفاوت اندوخته قانونی و سود انباشته

در ترازنامه بندی وجود دارد تحت عنوان اندوخته قانونی که با سود انباشته متفاوت است. شرکت‌ها موظف هستند هر سال 5 درصد سود خالص شرکت را اندوخته کنند تا این اندوخته به 10 درصد سرمایه شرکت برسد. این بند یک موضوع حسابداری است و ما به عنوان سرمایه‌گذار و معامله‌گر بورس به این موضوع کاری نداریم و برای ما این داستان مهم نیست.

در این مقاله اهمیت سود انباشته در بورس را بررسی کردیم که یکی از پارامترهای مهم در تحلیل بنیادی شرکت‌ها است. اگر سوالی در این زمینه دارید در قسمت نظرها با ما در تماس باشید.