هر روز برخی نمادهای بورسی به واسطه‌ی افشای اطلاعات با اهمیت در گروه الف یا افشای اطلاعات با اهمیت در گروه ب متوقف می‌شوند. احتمالا شما هم بارها برایتان پیش آمده که متوجه شدید که ناظر محترم بازار، فلان سهم شما را به دلیل افشای اطلاعات با اهمیت الف یا ب، متوقف کرده است و این توقف نماد گاها بین یک روز تا چند هفته هم طول کشیده است. متاسفانه با اینکه نام این گزارشات “اطلاعات با اهمیت” است، برخی از سهامداران اهمیتی به آنها نمی‌دهند و توجهی به انها نمی‌کنند و حتی به خود زحمت نمی‌دهند نگاهی به موضوع این اطلاعیه ها بیاندازید. در این مقاله قصد داریم ببینیم این افشای اطلاعات الف و ب در بورس به چه معنی است و چه تفاوتی بین این گزارشات وجود دارد. با همراه باشید.
افشای اطلاعات با اهمیت گروه الف چیست؟
هر روز ممکن است اتفاقات و تغیراتی مختلفی در شرکت‌های بورسی صورت بگیرد که میتواند بر عملکرد شرکت تاثیر گذار باشد و بر این اساس روند سوذآوری و ارزش گذاری سهام شرکت را تحت شعاع خود قرار دهد. قطعا اهمیت این اتفاقات باهم برابر نخواهند بود. مثلا ممکن است مدیر عامل شرکتی تغییر کنید یا انبار یک شرکت آتش بگیرد! طبیعتا خبر آتش گرفتن انبار محصولات یک شرکت بسیار مهم‌تر از تغییر مدیر عامل شرکت می‌باشد.
از این رو نیاز است اخبار و اطلاعات مربوط به شرکت‌ها به لحاظ اهمیت، طبقه بندی شوند و در اختیار سهامداران قرار بگیرد. مهمترین و بااهمیت‌ترین اطلاعات در حوزه شرکت‌های بورسی تحت عنوان اطلاعات با اهمیت گروه الف شناخته میشود.
بنابراین سهامداران با شنیدن اینکه شرکتی اطلاعات گروه الف داده است متوجه میشود اتفاق مهمی در شرکت افتاده است و می‌توانند به سرعت خبر را پیگیری کند.
اطلاعات با اهمیت گروه (الف) شامل چه مواردی است؟
- تعلیق یا توقف تمام یا بخشی از فعالیت شرکت
- شروع مجدد فعالیت متوقف یا تعلیق شده
توضیح: اگر به هر دلیلی قسمتی یا تمام فعالیت یک شرکت متوقف شود و یا قبلا متوقف شده بوده باشد و حال از سر گرفته شود، این خبر در گروه اطلاعات با اهمیت الف قرار دارد. - بهره برداری از طرح ها و پروژه های جدید
- اعلام ورشکستگی شرکت
- نتایج برگزاری مناقصه یا مزایده
- نتایج شرکت در مناقصه یا مزایده
- انعقاد، فسخ و یا تغییرات اساسی در قراردادهای مهم
- کشف منابع و یا ذخایر قابل توجه
توضیح: منظور از منابع مالی است. - هر نوع ترکیب، تجزیه، ادغام و اکتساب
- نقل و انتقال دارایی‌های ثابت شرکت
- تحصیل سهام شرکت دیگر در هر یک از موارد زیر:
۱- مبلغ خرید بیش از ۵ درصد دارایی‌های شرکت در صورت‌های مالی سال قبل باشد.
۲- شرکت بیش از ۵ درصد سهام شرکت (بورسی یا فرابورسی) دیگر را خریداری نماید.
توضیح: تحصیل سهام به معنی خریداری سهام شرکت‌های دیگر است. - واگذاری سهام شرکت دیگر در هر یک از موارد زیر:
۱- مبلغ واگذاری بیش از ۵ درصد دارایی‌های شرکت در صورت‌های مالی سال قبل باشد.
۲- شرکت بیش از ۵ درصد سهام شرکت (بورسی یا فرابورسی) دیگر را واگذار نماید.
توضیح: واگذاری سهام به معنی فروش سهام شرکت‌ها دیگر (شرکت هایی که مالک سهام آن است) به افراد دیگر است. - تغییرات بااهمیت در عملکرد شرکت‌های زیر مجموعه
- تغییر سهامدار عمده
- اعلام وقوع حوادث غیر مترقبه
توضیح: حوادثی مثل خسارات ناشی از عوامل طبیعی مثل سیل، زلزله و یا عوامل غیر طبیعی مثل آتش سوزی - تعدیلات سنواتی
- درخواست خروج از شرکت‌های پذیرفته شده در بورس مربوطه
- خرید، واگذاری، اخذ، فسخ و تغییرات مجوز فعالیت، امتیاز تجاری یا علائم تجاری
- تأثیرات با اهمیت ناشی از تغییرات ارزی (قیمت دلار)
- دریافت یا پرداخت کمک‌های نقدی یا غیر نقدی بیشتر از ۵ درصد سرمایه شرکت
- پذیرش یا انتقال اوراق در بازارهای بین المللی
- برگشت بیشتر از ۵ درصد از محصولات شرکت بر اساس مبلغ فروش آخرین سال مالی
- دریافت مجوز تغییر بیشتر از ۱۰ درصد در قیمت فروش محصولات یا خرید مواد اولیه
- تغییر در برآوردهای حسابداری
توضیح: هرگونه تغییر و یا اصلاح در گزارشات حسابداری
اثرگذاری اطلاعات گروه الف روی قیمت سهم
افشای اطلاعات با اهمیت گروه الف میتواند روی قیمت سهم در کوتاه مدت تاثیر زیادی داشته باشد. هر چند که در بلند مدت چندان به این گزارشات توجهی نمی‌شود مگر آنکه خبر آنقدر تاثیر گذار باشد که به واقع تا مدت‌ها عملکرد شرکت را تحت تاثیر قرار دهد.
بازگشایی سهم بعد از افشای اطلاعات الف
بعد از افشای اطلاعات با اهمیت یک شرکت، نماد آن شرکت در بورس بسته و معاملات آن متوقف میشود. زمان بازگشایی سهم بستگی به اهمیت اطلاعات شرکت (از نوع گروه الف یا ب) کاملا متفاوت است. اگر سهمی به دلیل افشای اطلاعات الف بسته شده باشد، یک روز کاری بعد و بدون محدودیت دامنه نوسان بازگشایی خواهد شد.
البته همیشه بازگشایی سهم بعد از افشای اطلاعات الف بدون محدودیت نوسان نیست بلکه در برخی مواقع نیز بازگشایی سهم بعد از افشای اطلاعات گروه الف با تغییر در دامنه نوسان همراه است.
در خصوص مدت توقف نماد هم تبصره زیاد است و معمولا شاهد آن هستیم مدت توقف سهم بیشتر از یک روز است. چنانچه افشای اطلاعات با اهمیت گروه الف از نظر ناظر بازار دارای ابهام باشد و یا ضوابط قانونی در آن رعایت نشده باشد سازمان بورس میتواند علاوه بر انتشار پیام شفاف سازی دلایل توقف نماد مربوطه به منظور اصلاح اطلاعات، تا دو روز کاری نماد را متوقف نگه دارد و اگر بعد از این مدت نیز اطلاعات اصلاح نشد، سازمان علاوه بر اینکه عدم همکاری ناشر را بصورت عمومی افشا میکند (به اصطلاح زیرآب شرکت را میزند)، بازگشایی نماد را نیز به اهالی بازار اعلام می کند.
تبصره: براساس مقررات سهم بعد از افشای اطلاعات با اهمیت الف میتواند دو بار بازگشایی (حراج) شود (در دو روز کاری متوالی) و باید مورد تایید ناظر قرار بگیرد. چنانچه در روز دوم حراج هم ناظر قیمت را تایید نکند، ادامه معاملات سهم با دامنه محدود ۵ درصد و بر اساس قیمت پایانی اخرین روز پیگیری خواهد شد.
دلیل عدم تایید ناظر به دلیل حجم معاملات در روز بازگشایی است. برای مثال حجم معاملات باید به شکل معقولی بالا باشد. متاسفانه در این خصوص همه چیز بستگی هه نظر ناظر دارد و قانون شفافی وجود ندارد که این امر باعث شده است شاهد تناقضاتی در نحوه بازگشایی سهام مختلف بورسی باشیم.
افشای اطلاعات با اهمیت گروه ب چیست؟
اطلاعات مهمی که میتواند بر عملکرد یک شرکت تاثیر گذار باشد اما اهمیت آنها کمتر از گروه الف است، تحت عنوان اطلاعات با اهمیت گروه ب منتشر میشود.
اطلاعات با اهمیت گروه (ب) شامل چه چیزهایی میشود؟
افشای اطلاعات بااهمیت گروه ب شامل موارد زیر است:
- برگزاری مناقصه یا مزایده
- شرکت در مناقصه یا مزایده
- افشای معاملات موضوع ماده ۱۲۹ اصلاحیه قانون تجارت
توضیح: طبق مفاد ماده ۱۲۹ اصلاحیه قانون تجارت، در صورتی که در شرکت معامله‌ای انجام شود که بدون اجازه هیات مدیره باشد، ولی مجمع عمومی عادی صاحبان سهام آن را تصویب کرده باشد، آن معامله معتبر خواهد بود. - پذیرش تعهدات جدید یا اتمام تعهدات قبلی
- دعاوی مهم مطروحه له یا علیه شرکت
- تغییرات در ترکیب تولید یا فروش محصولات
- تغییر وضعیت مشتریان یا عرضه‌کنندگان عمده شرکت
- برنامه انتشار اوراق بدهی
- پیشنهاد پرداخت سود یا تغییر سیاست تقسیم سود
- توثیق یا فک رهن دارایی‌ها
- ایجاد یا منتفی شدن بدهی احتمالی
- تغییر حسابرس
- تصمیم هیئت مدیره برای بازخرید سهم یا فروش سهام خزانه
- توثیق، مسدود کردن، آزادسازی یا فک رهن سهام ناشر متعلق به سهامدار عمده که عضو هیئت مدیره است.
اثرگذاری افشای اطلاعات گروه ب روی قیمت سهم
معمولا افشای اطلاعات با اهمیت گروه ب چندان روند یک سهم را تغییر نمی‌دهد. مانند افشای اطلاعات گروه الف، با افشای اطلاعات گروه ب نیز سهم متوقف میشود و دامنه نوسان موقع بازگشایی سهم پس از افشای اطلاعات گروه ب با محدودیت دامنه نوسان خواهد بود. البته جزئیاتی در این خصوص وجود دارد که در ادامه به آن خواهیم پرداخت.
چگونگی بازگشایی سهم بعد از افشای اطلاعات گروه ب:
در بازگشایی نماد پس از افشای اطلاعات بااهمیت گروه ب در ابتدا نماد با مکانیسم حراج ناپیوسته (در ادامه این مطلب را توضیح می‌دهیم) و در دامنه محدود ۵% کشف قیمت خواهد شد. پس از کشف قیمت در حراج اولیه سهم ممنوع میشود و دوباره با دامنه نوسان ۵% جدید، بازگشایی خواهد شد.
اگر سهم در زمان بازگشایی از طرف ناظر تایید نشود در این صورت سهم صرفا در دامنه ۵%، نسبت به قیمت پایانی قبل از روز بسته شدن، بازگشایی میشود.
اما حراج ناپیوسته یعنی چه؟ در این توضیح کوتاهی در این زمینه ذکر شده است که دانستن آن خالی از لطف نیست.
منظور از حراج پیوسته یا حراج ناپیوسته در بورس چیست؟
منظور از حراج پیوسته کاملا واضح است، همان معاملات عادی روزانه در ساعات معاملاتی حراج پیوسته است زیرا به محض اینکه قیمت سفارش خریدار با فروشنده یکسان باشد معامله در سیستم انجام میشود. شما در حراج پیوسته هیچ گاه در تابلو نمی‌بینید که قیمت خریدار و فروشنده یکسان باشد، چراکه در این صورت معامله انجام خواهد شد! اما در حراج ناپیوسته، در یک بازه زمانی مشخص (مثل 30 دقیقه قبل بازار در ساعت 8:30 تا 9)، معامله‌ای صورت نمی‌گیرد ولی می‌توانید سفارش خرید و فروش خود را ثبت کنید و می‌بینید در یک قیمت خاصی هم سفارش خریدار وجود دارد هم سفارش فروشنده ولی معامله‌ای جوش نمی‌خورد. قیمت باتوجه به حجم سفارشات تغییر میکند تا راس یک زمان خاص که قیمت کشف شود و معامله انجام شود.
حراج ناپیوسته در بورس به دلایل مختلفی اتفاق میافتد که یکی از آنها زمانی است که افشای اطلاعات با اهمیت شرکت های ثبت شده نزد سازمان در گروه الف و ب افشا شود، در این صورت بازگشایی نماد معاملاتی با حراج ناپیوسته بدون محدودیت دامنه نوسان (برای گروه الف) و بازگشایی نماد با حراج ناپیوسته با محدودیت دامنه نوسان (برای گروه ب) انجام میشود.
زمان بازگشایی نماد بعد از افشای اطلاعات گروه ب
فرایند توقف نمادها به علت افشای اطلاعات با اهمیت گروه ب به صورت خودکار طبق فرایند زیر انجام میشود:
- در صورتی که اطلاعات بااهمیت گروه ب تا 90 دقیقه قبل از پایان جلسه معاملاتی ارسال گردد، بصورت اتوماتیک نماد به مدت 60 دقیقه متوقف و سپس در همان روز بازگشایی میشود.
- در صورتی که اطلاعات بااهمیت گروه ب در 90 دقیقه پایانی جلسه معاملاتی ارسال گردد، بصورت اتوماتیک نماد متوقف و در روز کاری بعد بازگشایی خواهد شد.
- در صورتی که اطلاعات با اهمیت گروه ب در ساعت خارج از بازار منتشر گردد، نماد معاملاتی در 90 دقیقه ابتدایی جلسه معاملاتی بعد بازگشایی می‌گردد، دقت داشته باشید که:
- درصورتی که افشای اطلاعات در نماد یک شرکت فرابورسی باشد، قبل از ساعت 11 همان روز سهم بازگشایی خواهد شد.
- درصورتی که افشای اطلاعات در نماد یک شرکت بورسی باشد، فردای روز کاری بازگشایی سهم انجام خواهد شد.
چند نکته در مورد افشای اطلاعات با اهمیت
اطلاعات و اخبار در بازار سهام یکی از مهمترین متغیرهای تاثیرگذار روی قیمت و ارزش سهم است. همه روزه اتفاقات جدیدی در شرکت ها رخ می دهد و میزان تاثیر این اتفاقات می تواند متفاوت باشد. توجه کنید افشای اطلاعات گروه الف الزاما به معنی نکته مثبت نیست بلکه باید ببینیم ماهیت خبر چیست، چنانچه میتواند این افشای اطلاعات کاملا منفی باشد.
گزارشات مربوط به افشای اطلاعات با اهمیت را از کجا مشاهده کنیم؟
گزارشات مربوط به افشای اطلاعات با اهمیت را می‌توانید از سایت کدال مشاهده کنید. برای این منظور به سایت کدال به نشانی codal.ir مراجعه کنید و نماد مورد نظر خود را از قسمت جستجوی اطلاعات سرچ کنید.
این گزارشات برای تمامی شرکت‌ها تحت عنوان افشای اطلاعات با اهمیت در این سایت منتشر میشود.
